Survey
* Your assessment is very important for improving the workof artificial intelligence, which forms the content of this project
* Your assessment is very important for improving the workof artificial intelligence, which forms the content of this project
Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 1 HARMONISCHEN « Omdat stromen in een laagspanningsnet nog zelden sinusoïdaal zijn ... » I [A] t [ms] Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 2 Industriële elektriciteit en elektronica INHOUDSTAFEL 1/ Hoe ontstaan harmonischen ? 2/ Wat zijn harmonischen ? 3/ Begrippen i.v.m. harmonischen 4/ Harmonischen: gevolgen - effecten 5/ Harmonischen onderdrukken 6/ Harmonischen: wetgeving en normen Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 1 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 3 1. HOE ONTSTAAN HARMONISCHEN ? T.g.v. niet-sinusvormige stromen in een elektrisch net. Niet-lineaire verbruikers nemen niet-sinusvormige stromen op uit het net. i ≠ sinus u = sinus λ < 1 Niet-lineaire verbruiker: bevat meestal elektronica langs netzijde Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 4 Industriële elektriciteit en elektronica Voorbeelden van niet-lineaire verbuikers: 1/ TL-lamp met klassieke ballast en starter I [A] t [ms] 2/ TL-lamp met elektronische ballast of spaarlamp I [A] t [ms] Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 2 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 5 3/ Frequentieomvormer (toerentalregeling 3f kooiankermotor) I [A] t [ms] L1 L2 L3 Ingangscircuit van de meeste frequentieomvormers. Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 6 Industriële elektriciteit en elektronica 4/ PC, beeldscherm, videorecorder, TV, radiowekker, ... kortom alle elektronische apparatuur met aan netzijde: - een voeding met bruggelijkrichter met afvlakcondenstor of - een schakelende voeding i i Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 3 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 7 5/ DC-motorregeling van grote motoren via thyristorbruggen u1 L1 L2 L3 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 8 Industriële elektriciteit en elektronica 6/ AC-thyristor- of triacregelaars (dimmers) u u Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 4 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 9 2. WAT ZIJN HARMONISCHEN ? Het zijn sinusvormige stromen of spanningen met een frequentie die een veelvoud zijn van de frequentie van de vervormde (niet-sinusvormige) stroom of spanning. " Elk periodisch signaal y(t) is een som van sinussen." y (t ) = Y0 + FOURIER n =∞ n =1 Yn . 2 . sin (n.ω.t + ϕ n ) ω = 2.π π.f Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 10 Industriële elektriciteit en elektronica Voorbeeld: werkelijk signaal grondgolf 5e harmonische 50 % van grondgolf f1( x ) f2( x ) f3( x ) f( x ) 3e harmonische 70 % van grondgolf x Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 5 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica y (t ) = Y0 + n =∞ n =1 11 Yn . 2 . sin (n.ω.t + ϕ n ) Hierbij is: Y0 : de dc-component of gemiddelde waarde, indien y(t) geen zuiver ac-signaal is y1 (t ) = Y1 . 2 . sin (ω.t + ϕ1 ) de eerste harmonische, ook grondharmonische genoemd y2 (t ) = Y2 . 2 . sin (2.ω.t + ϕ 2 ) de tweede harmonische of harmonische met rangorde 2 enz... Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 12 Industriële elektriciteit en elektronica Elke harmonische heeft bijgevolg een eigen rangnummer, amplitude, frequentie, faseverschuiving en rotatie. y 2 (t) = Y2 . 2 . sin (2. .t + ϕ 2 ) Faseverschuiving Amplitude Rangnummer n = 2 Effectieve waarde Frequentie Rotatie van een harmonische (i.v.m. effect op draaiveld van inductiemotor) Harmonische orde 1 2 3 4 5 6 7 Frequentie 50 Hz 100 Hz 150 Hz 200 Hz 250 Hz 300 Hz 350 Hz + - 0 + 0 + Rotatie - Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 6 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica Oefening: 13 y n (t) = Yn . 2 . sin (n. .t + ϕ n ) y3 = 70 % van y1 f1( x ) y5 = 50 % van y1 f2( x ) f3( x ) t f( x ) y1(t) = 1.sin(ω.t) y3(t) = x y5(t) = Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 14 Industriële elektriciteit en elektronica Spectrum van harmonischen Harmonischen worden dikwijls in een grafiek weergegeven op basis van hun frequentie of rangnummer. De grootte ervan wordt meestal relatief weergegeven t.o.v. de waarde van de grondharmonische. 100% 80% 60% 40% 20% 0% Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 7 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 15 Voorbeeld 1: ingangsstroom frequentieomvormer Harmonische stromen in effectieve waarde Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 16 Industriële elektriciteit en elektronica Voorbeeld 2 : ingangsstroom spaarlamp In .100 (%) I1 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 8 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 17 Praktisch voorbeeld van een signaal en zijn harmonischen Enkelfasige enkelzijdige gelijkrichter i(t) = î î + . sin 2 0 .t − 2.î n cos n. 0 .t (n 2 − 1) n = 2, 4, 6,... Dit signaal heeft : - een dc-component = de gemiddelde waarde = î / π - geen oneven harmonischen Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 18 Industriële elektriciteit en elektronica Opbouw van het oorspronkelijke signaal, a.d.h.v. zijn harmonischen dc + 1e harm î î. i 1( t ) sin ( ω . t ) 2 π dc + 1e harm + 2e harm i 2( t ) î î. π 2 sin ( ω . t ) 2. î . cos ( 2 . ω . t ) π .3 2 2 î i 1( t ) i 2( t ) 0 0 0 0.02 t Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut 0 0.02 t M.Jacobs 9 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 19 dc + 1e harm + 2e harm + 4e harm î i 4( t ) π î. 2 sin ( ω . t ) 2.î . cos ( 2 . ω . t ) π .3 2.î . cos ( 4 . ω . t ) π . 15 2 i 4( t ) 0 0 0.02 t Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 20 Industriële elektriciteit en elektronica dc + 1e harm + 2e harm + 4e harm + 6e harm i 6( t ) î π î. 2 2.î . cos ( 2 . ω . t ) π .3 sin ( ω . t ) 2. î . cos ( 4 . ω . t ) π . 15 2.î . cos ( 6 . ω . t ) π . 35 2 i 6( t ) 0 0 0.02 t Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 10 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 21 3. BEGRIPPEN I.V.M. HARMONISCHEN y(t) = Y0 + n =∞ n =1 Yn . 2 . sin (n. n.+ ϕ n ) Veronderstel dat y(t) een stroomvorm voorstelt, dan : i(t) = I 0 + n =∞ n =1 I n . 2 . sin (n. n.+ ϕ n ) De effectieve- of TRUE-RMS-waarde I is te bepalen als volgt: I 2 = I 02 + I12 + I 22 + I 32 + .... Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 22 Industriële elektriciteit en elektronica I 2 = I 02 + I12 + I 22 + I 32 + .... Men definieert nu de harmonische stroom IHM als de effectieve waarde van alle hogere harmonischen of: I HM = I 22 + I 32 + .... Dan geldt eveneens dat: I = I 02 + I12 + I 2HM of I = I12 + I 2HM = I AC− RMS I 02 + I 2AC− RMS Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 11 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 23 Opmerking: meetinstrumenten en TRUE-RMS - Average responding : draaispoelmeter, gewone digitale meter - True RMS : weekijzermeter, TRUE-RMS meter Let op : frequentiebereik, crestfactor - Er zijn ook RMS meters welke enkel AC-RMS meten Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 24 Industriële elektriciteit en elektronica De Totale Harmonische Distortie (THD) van een signaal Deze waarde geeft weer hoe groot het aandeel van de hogere harmonischen is. Het aandeel van de hogere harmonischen wordt weergegeven t.o.v. de grondgolf of de reële waarde (T-RMS-waarde). THDF = I HM I1 THDR = I HM I Opgelet: de THD-waarde geeft niet aan hoe het vervormt signaal eruit ziet !! Je weet alleen indien de THD groot is, er heel wat harmonische componenten zijn. Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 12 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 25 Vervorming van een signaal weergeven: 1) THD-R , THD-F : 0 2) Topfactor of Crest Factor (CF) : 1,4 1 : 1,11 1 CF = 0,8 X ampl X RMS 3) Vormfactor VF = X RMS X AV Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 26 Industriële elektriciteit en elektronica THD : voorbeeld 1 ϕH = +59° THD-R = 19.61 % THD-F = 20 % EF = 100.sin(ωt) EH = 20.sin(5ωt+59°) Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 13 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen THD : voorbeeld 2 27 ϕH = +180° THD-R = 19.61 % THD-F = 20 % EF = 100.sin(ωt) EH = 20.sin(5ωt+180°) Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 28 Industriële elektriciteit en elektronica Distortievermogen D Veronderstel een enkelfasig net met een vervormde stroom i (f = 50 Hz), dan geldt : 2 2 2 2 I = I1 + I 0 + I HM Beide leden vermenigvuldigen met U2 (met U = netspanning): (U. I) 2 = (U. I1 ) 2 + (U. I 0 ) 2 + (U. I HM ) 2 I1 is de 50 Hz-component en heeft een faseverschuiving ϕ1 , dus: 2 2 2 I1 = (I1. cosϕ1 ) + (I1.sinϕ1 ) ϕ1 = verschuivingsfactor (displacement factor DPF) Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 14 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica Dus: 29 (U. I) 2 = (U. I1 ) 2 + (U. I 0 ) 2 + (U. I HM ) 2 wordt dan (U. I) 2 = (U. I1 . cosϕ1 ) 2 + (U. I1 . cosϕ1 ) 2 + (U. I 0 ) 2 + (U. I HM ) 2 of S2 = P2 + Q2 + D2 Het distortievermogen D is dus gelijk aan (U . I 0 ) 2 + (U . I HM ) 2 Belangrijke opmerking: Indien I0 en IHM nul zijn, is er geen distortievermogen omdat er ook geen harmonischen zijn. Het signaal is dan sinusvormig en er geldt dan: S2 = P2 + Q2 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 30 Industriële elektriciteit en elektronica Verschuivingsfactor : cosϕ ϕ1 Distortiefactor : cosδ δ cos = cosϕ1 = P P = S1 U.I1 S1 U.I1 I1 = = S U.I I Arbeidsfactor : λ P λ = = cos ϕ1 . cos δ S S δ ϕ1 D S1 Q P Indien geen harmonischen: D = 0 : S = S1 : cosδ = 1 : λ = cosϕ1 = cosϕ Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 15 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 31 4. HARMONISCHEN : GEVOLGEN - EFFECTEN 1/ Stroomharmonischen creëren spanningsharmonischen Zkabel i ZS e i u1 u oorzaak e u1 u i ≠ sinus u ≠ sinus gevolg Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 32 Industriële elektriciteit en elektronica Voorbeeld: spanningsvorm indien 50 % van de totale transformatorbelasting zou bestaan uit apparatuur met schakelende voeding als netbelasting Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 16 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 33 2/ De 3e harmonischen en veelvouden ervan kunnen voor aanzienlijke stromen zorgen in de N-geleider, zelfs als de fasestromen even groot zijn !! I1 L1 Z L2 Z L3 I2 IN I3 Z N-geleider heeft soms een kleinere doorsnede !! Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 34 Industriële elektriciteit en elektronica 3/ Verhoogde stromen door condensatoren 3.1. T.g.v niet sinusvormige spanning over de condensatoren I C = U C .C . ω Als UC geen sinus is, zijn er componenten met een hogere frequentie waardoor IC zal toenemen !! Oplossing: thermische beveiliging en/of spoel in serie Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 17 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 35 3.2. T.g.v. resonantie-effecten L Z transfo C C C voor cosϕ ϕ-verbetering L Niet lineare verbruiker veroorzaakt harmonische stromen Ih Parallelresonantie: - Z wordt heel groot bij de resonantiefrequentie - UZ wordt groot bij bepaalde resonantiefrequentie - IC wordt groot bij resonatiefrequentie Oplossing: thermische beveiliging en/of spoel in serie Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 36 Industriële elektriciteit en elektronica Bepaling (benaderend) van de harmonische waarbij resonantie optreedt SscT QC nr ≈ nr : rangnummer van de harmonische waarbij de resonantie ontstaat SscT : kortsluitvermogen van de transformator QC : geïnstalleerd condensatorvermogen (VAR) S scT S .100 = T U CC ST : schijnbaar vermogen (VA) van de transformator UCC : kortsluitspanning van de transformator [in %] Beide waarden zijn gegevens die door de fabrikant ter beschikking worden gesteld. Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 18 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 37 Keuze van de compensatiecondensatoren volgens catalogus Schneider Electric (Merlin Gerin) QC / Sn < 15 % QC / Sn > 15 % Vaste compensatie Automatische compensatie Sn : schijnbaar vermogen van de transformator QC : vermogen van de compensatie-installatie QC = P . ( tg ϕ - tg ϕ') tg ϕ : voor de compensatie tg ϕ' : na de compensatie Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 38 Industriële elektriciteit en elektronica Keuze van het type condensatorbatterij Gh : schijnbaar vermogen van niet-lineaire verbruikers Imax = 1,3 In Umax = 450 V (8u/24u) Imax = 1,5 In Umax = 520 V (8u/24u) afstemfrequentie 190 Hz Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 19 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 39 4/ Verhoogde vermogendissipatie door kabels T.g.v. skineffect en verhoogde stroom in de nulgeleider, skineffect en proximiteitseffect. Dus: Skabel = Sberekend / Correctiefactor Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 40 Industriële elektriciteit en elektronica Rekenvoorbeelden: 1/ Stel IB = 40 A → d = 4 mm2 2/ Stel IB = 40 A → d = 4 mm2 e Indien het aandeel 3 harmonischen Indien het aandeel 3e harmonischen in de kabel 20 % van de fasestroom in de kabel 40 % van de fasestroom bedraagt: bedraagt: correctiefactor van 0,86 correctiefactor van 0,86 toepassen toepassen op de stroom door N-gel. Dus: IB’ = 40 / 0,86 = 45 A Dus: IN = 40 x 0,4 x 3 = 48 A d moet dan 6 mm² worden Correctiefactor van 0,86 toepassen: IB’= 48 / 0,86 = 56 A d moet dan 10 mm² worden Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 20 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 41 5/ Verhoogde verliezen in transformatoren (temperatuursverhoging) T.g.v. - ijzer- en wervelstroomverliezen ( ~f2) en skineffect in windingen - harmonischen van 3e orde of veelvoud, zorgen in de primaire wikkelingen (welke meestal in driehoek staat) voor extra opwarming I3 Oplossing : “K-factortransformatoren” gebruiken of gewone transformator declasseren. Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 42 Industriële elektriciteit en elektronica 5. HARMONISCHEN ONDERDRUKKEN Algemene maatregel bij nieuwe installatie: Gevoelige en storende apparatuur op apparte kringen aansluiten (eventueel via scheidingstransformatoren welke als filter werken). Bijkomend: 1) Passieve filters 2) Actieve filters (Harmonic conditioners) 3) PFC : Power Factor Correction Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 21 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 43 1) Passieve filters (L, C en R) Voorbeeld: gelijkrichterbrug met afvlakcondensator Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 44 Industriële elektriciteit en elektronica Grootte van C heeft invloed op i1 : Cf = 470 µF Cf = 68 µF : cosϕ ϕ1 = 0,991 λ = 0,405 : cosϕ ϕ1 = 0,910 λ = 0,563 PF = Power Factor = λ = Kp . cos ϕ1 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut Kp = 0,409 Kp = 0,619 Kp = purity factor M.Jacobs 22 Harmonishen Industriële elektriciteit en elektronica 45 Filter 1 : spoel La in voedingsleiding La = 130 mH Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 46 Industriële elektriciteit en elektronica Effect : Cf = 470 µF : cosϕ ϕ1 = 0,855 λ = 0,759 (λ λ = 0,405) Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut Kp = 0,888 M.Jacobs 23 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 47 Filter 2 : spoel Ld achter brug, Ca parallel met voeding Ld = 1 H (zonder Ca) Ld = 275 mH , Ca = 4,8 µF Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 48 Industriële elektriciteit en elektronica Effect : met Ca zonder Ca : cosϕ ϕ1 = 0,999 λ = 0,904 : cosϕ ϕ1 = 0,935 λ = 0,839 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut Kp = 0,905 Kp = 0,897 M.Jacobs 24 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 49 Filter 3 : LC-seriefilter (LS , CS) in voedingslijn LS = 1,5 H , CS = 6,75 µF Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 50 Industriële elektriciteit en elektronica Effect : cosϕ ϕ1 = 0,976 λ = 0,969 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut Kp = 0,993 M.Jacobs 25 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 51 Filter 4 : LC-parallelfilter (LP , CP) in voedingslijn LP = 240 mH , CP = 4,7 µF Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 52 Industriële elektriciteit en elektronica Effect : cosϕ ϕ1 = 0,999 λ = 0,918 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut Kp = 0,919 M.Jacobs 26 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 53 Filter 5 : zuigfilters L1 = 400 mH, R3 = 0,1 Ω , L3 = 200 mH , C3 = 5,6 µF R5 = 0,1 Ω , L5 = 100 mH , C5 = 4,04 µF Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 54 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Industriële elektriciteit en elektronica Frequentierespons van de zuigfilter: 27 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 55 Effect : cosϕ ϕ1 = 0,999 λ = 0,998 Kp = 0,999 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 56 Industriële elektriciteit en elektronica 2) Actieve filters (Active Harmonic conditioners - AHC) Principe : I1 + I1 + IHM + Niet-lineaire belasting IHM Active Harmonic Conditioner bv. SineWave (Schneider) Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 28 Harmonishen 57 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 58 Industriële elektriciteit en elektronica Voorbeeld van een AHC : 600 kVA Industriële elektriciteit en elektronica Principeschema van een "shunt-type" active harmonic conditioner Net Nietlineaire belasting Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 29 Harmonishen 59 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 60 Industriële elektriciteit en elektronica Active harmonic conditioner Stroomvormen Industriële elektriciteit en elektronica Voorbeeld 1: UPS zonder AHC met AHC Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 30 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 61 Voorbeeld 2: Frequentieomvormer zonder AHC met AHC Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 62 Industriële elektriciteit en elektronica 3) PFC : Power Factor Correction Principe : IC + spoel + mosfet Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 31 Harmonishen 63 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 64 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Industriële elektriciteit en elektronica PFC Stroom- en spanningsvormen Industriële elektriciteit en elektronica 32 Industriële elektriciteit en elektronica Harmonishen 65 6. HARMONISCHEN : wetgeving en normen 6.1. Wetgeving EMC-richtlijn : 89/336/EEG (B.S. 24.6.1994) 6.2. Normen EN 61000-3-2 : limieten voor de emissie van stroomharmonischen voor toestellen met een ingangsstroom van ten hoogste 16 A per fase; voor aansluiting op het publieke net (residentieel gebruik) EN 61000-3-12 : limieten voor > 16 A per fase; industrieel gebruik EN 61000-4-7 : meten van harmonischen EN 50160 : bevat o.a. limieten THD en harmonischen van het voedingsnet Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 66 Industriële elektriciteit en elektronica Uit EN 61000-3-2 Toestellen/apparaten worden onderverdeeld in 4 klassen A, B, C en D : Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 33 Harmonishen 67 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 68 Industriële elektriciteit en elektronica Industriële elektriciteit en elektronica Class B: limieten uit tabel 1 x 1,5 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs 34 Harmonishen 69 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Harmonishen 70 Departement Technologie - Prof. Bach. - DE NAYER Instituut M.Jacobs Industriële elektriciteit en elektronica Industriële elektriciteit en elektronica 35