Download Cognitive psychology

พระมหาเผื่อน กิตตฺ โิ สภโณ
What is
Cognitive psychology ?
Cognitive psychology is scientific study of
the thinking mind and is concerned with :
• How we attain to and gain information about
this world
• How that information is stored and processed
by brain
• How can we solve problem, think, and formulate
language
• Cognitive psychology involves the total
range of psychological process-from
sensation to perception, neuroscience,
pattern recognition, attention,
consciousness, learning, memory, concept
formation, thinking, imaging, remembering,
language, intelligence, emotion and
developmental process.
Principal research area of cognitive
psychology
Cognitive neuroscience
Perception
Human and
artificial intelligence
Pattern recognition
Thinking and
concept formation
Developmental
psychology
Cognitive
psychology
Attention
Consciousness
Language
Memory
Imagery
Representation of knowledge
Domain of cognitive psychology
• Cognitive neuroscience
• Perception
• Pattern recognition
• Attention
• Consciousness
• memory
Representation of knowledge
• Imagery
• Language
• Developmental psychology
• Thinking and concept formation
• Human and artificial intelligence
Early thoughts on thinking
• ความรูไ้ ด้รบ
ั มา ถูกเก็บ เปลี่ยนรูปและถูกใช้ได้อย่างไร? จิตสานึกคือ
อะไร? แนวคิดเกี่ยวกับจิตสานึกเดิมทีเป็ นอย่างไร? ธรรมชาติของ
การรับรูแ้ ละการจาคืออะไร? ความคิดคืออะไร? เราจะพัฒนา
ความสามารถเหล่านีไ้ ด้อย่างไร?
• ในยุคแรกนักวิชาการสนใจว่า ความรูม้ าจากไหนและเกิดขึน
้ ในใจ
อย่างไร?
• คาตอบแยกออกเป็ นสองทางคือ
• นักวิชาการสายประจักษ์นย
ิ ม(Empiricist)อธิบายว่า ความรูเ้ กิดจาก
ประสบการณ์
• นักวิชาการสาย Nativist อธิบายว่า ความรูค้ วามรูเ้ กิดจากลักษณะที่มม
ี าแต่
Cognition in the Renaissance and beyond
• นักปรัชญาและนักเทววิทยาในยุคเรเนสซองส์และยุคถัดมาส่วนใหญ่เชือ่ ว่า ความรูเ้ กิดจากสมอง บางคน
พยายามที่จะระบุว่าให้ว่าสมองส่วนไหนทางานด้านใด
• ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 18 นักปรัชญาแนวประจักษ์วิทยาหลายคนเช่น George Berkeley, David
Hume, James Mill and Steward Mill ชี้ว่า internal representation มี 3 ประการคือ
(1) เกิดเหตุการณ์การรับสัมผัส
(2) การเก็บไว้ในความทรงจา
(3) การนาข้อมูลเก็บจาไว้ออกมาใช้ใหม่ในรูปของความคิด
• ช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 เป็ นต้นมาถือได้ว่าจิตวิทยาได้แยกตัวออกมาจากปรัญาอย่างชัดเจนความรูท้ าง
จิตวิทยาในยุคนี้มาจากข้อมูลเชิงประจักษ์(empirical)มากกว่าการใช้การใคร่ครวญ(speculation) การ
ทดลองของนักจิตวิทยาหลายคนเช่น Wilhelm Wunt, Sir. Francis Galton, Edward Titchener,
William James ถือได้ว่าเป็ นแม่แบบของการค้นหาองค์ความรูท้ างจิตวิทยาสมัยใหม่
Phrenological chart
Cognitive psychology: The early Twenty century
• จิตวิทยาแนวพฤติกรรมนิยม(behaviorism) ซึง่ เน้นความเชือ่ โยงระหว่างสิง่ เร้าและการตอบสนอง
(stimuli-response)เริม่ เข้ามามีบทบาท นอกจากนี้กลุ่มนักจิตวิทยาเกสตัลท์ได้สร้างแนวคิดเกีย่ วกับ
internal representation ภายในบริบทของ isomorphism(ความสัมพันธ์ระหว่างการเป็ นตัวแทนและ
ความเป็ นจริง)
• ปี 1932 Edward Tolmand ได้ก่อกาเนิดแนวคิด cognitive map จากการทดลองหนูกบั เขาวงกต
• ในปี เดียวกันนัน้ Sir. Frederick Bartlett จากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ได้วิจยั พบว่า ทัศนคติของผูอ้ ่านมี
ผลต่อความสามารถในการจะเรือ่ งราว แนวคิดเรือ่ ง Schema ของเขามีบทบาทต่อทฤษฎีความจาในยุค
ต่อมา
Cognitive psychology: as it is today
• ยุคปั จจุบน
ั ถือได้ว่าเป็ นยุค neocognitive revolution ซึ่งนักจิตวิทยาการ
รูค้ ิดและปั ญญาได้หันมาศึกษาเรื่อง attention, memory, pattern
recognition, images, semantic organization, language processes,
thinking, consciousness สาเหตุมาจาก
• ความล้มเหลวของพฤติกรรมนิยม
• การเกิดขึน
้ ของทฤษฎีการสื่อสาร
• ภาษาศาสตร์สมัยใหม่
• การวิจย
ั เรื่องความจา
• ความก้าวหน้าทางวิทยาการคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยี
• พัฒนาการด้านการรูค้ ิดและปั ญญา
Cognitive model
Detection of
stimuli
Storage,
Transformation
of stimuli
Production of
response
• What is cognitive
• Mnemonics and
psychology
• Cognitive
neuroscience
• Perception and
attention
• Pattern recognition
• Consciousness
experts
• Memory
• Representation of
knowledge
• Mental imagery
• Language
• Cognitive development
• Thinking
Theories of Learning
• Edward Lee Thorndike
• Burrhush Frederic Skinner
• Ivan Petrovich Pavlov
• Albert Bandura
COGNITIVE PSYCHOLOGY AND
LEARNING
หัวข้ อ cognitive psychology
1. บทนำ(Introduction)
2. ประสำทวิทยำเกีย
่ วกับกำรรู ้ คิด และปั ญญำ(cognitive
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
neuroscience)
กำรรับรู ้และควำมตัง้ ใจ(perception and attention)
กำรรับรู ้รูปแบบ(Pattern recognition)
ภำวะสำนึกรู ้(Consciousness)
ควำมจำ(memory)
จินตนำกำร(Mental imagery)
ภำษำ(language)
พัฒนำกำรด ้ำนกำร รู ้ คิด และปั ญญำ(cognitive
development)
ควำมคิด(Thinking)